Het beruchte ‘ravijnjaar’ in 2026 komt dichterbij; de financiële tekorten van veel gemeenten vallen structureel zwaar uit. Tegelijkertijd zijn er volop ambities: zoals investeringen in woningbouw en in sommige gevallen extra voorzieningen om groei op te vangen. In deze tweede aflevering vertelt Marcel Benard over de financiële uitdagingen in het sociaal domein.

Hoe ondersteunt Lysias gemeenten bij het sluitend krijgen van hun begroting?

In tijden van financiële druk worstelen veel gemeenten met de vraag hoe ze hun ambities en maatschappelijke taken binnen een realistisch budget kunnen realiseren. Marcel Benard vertelt hoe Lysias Advies helpt bij het maken van deze afwegingen, met recente opdrachten in Amsterdam en Kampen als voorbeeld.

Waarom is het voor gemeenten juist nu belangrijk om grip op de begroting te krijgen?

De financiële uitdagingen waar gemeenten momenteel voor staan, raken iedereen in de organisatie en in de samenleving. Het beruchte ‘ravijnjaar’ in 2026 komt dichterbij; vanaf dat jaar vallen de financiële tekorten van veel gemeenten structureel zwaar uit. Tegelijkertijd zijn er volop ambities: denk aan investeringen in duurzaamheid, woningbouw, infrastructuur, en in sommige gevallen extra voorzieningen om groei op te vangen. We zien daarom bij veel gemeenten dat de druk op de begroting toeneemt, en de marges om keuzes te maken steeds kleiner worden. Lysias werkt samen met gemeenten om hier concreet zicht op te krijgen, zodat zij niet alleen hun begroting op orde krijgen, maar ook goed onderbouwde keuzes kunnen maken. Of het nu gaat om een gemeente als Amsterdam of een kleinere gemeente als Kampen, deze opgave vraagt om een scherpzinnige blik op de budgetten en om onderbouwde keuzes. Lysias helpt deze gemeenten bij het verkennen van mogelijkheden om tot een gezonde financiële basis te komen, zonder concessies te doen aan ambities.

Kun je iets vertellen over jullie recente project voor de gemeente Amsterdam?

In Amsterdam hebben Lysias en Cebeon een benchmark uitgevoerd die de uitgaven van de gemeente vergeleek met het gemeentefonds en de uitgaven van andere gemeenten. Door de cijfers echt vergelijkbaar te maken en daarmee te laten spreken, creëren we een completer beeld van de uitdagingen én de mogelijkheden. Dit geeft inzicht in de keuzes en prioriteiten van Amsterdam, en biedt de gemeente de kans om die keuzes opnieuw tegen het licht te houden. Zo ondersteunen we een transparante discussie binnen de gemeente over toekomstige beslissingen.

En hoe verloopt het traject voor de gemeente Kampen?

In Kampen zijn we net begonnen, maar de opdracht toont al aan hoe vergelijkbare inzichten van waarde kunnen zijn voor gemeenten van verschillende grootte. Kampen wil verder groeien en heeft grote ambities op het gebied van duurzaamheid en economische ontwikkeling, maar ook hier is er een spanning tussen die ambities en de financiële grenzen. Kampen heeft al quick wins ingezet om op korte termijn de begroting sluitend te krijgen. Nu kijken we verder vooruit en onderzoeken we de bandbreedte aan structurele bezuinigingen en investeringsruimte. Daarmee onderzoeken we hoe Kampen de groei duurzaam kan realiseren, en dat doen we vanuit een diepgaande betrokkenheid bij de specifieke context en prioriteiten van de gemeente. Hoewel Kampen natuurlijk een stuk kleiner is dan Amsterdam, leent onze aanpak zich uitstekend voor beide situaties, omdat we ons altijd baseren op de unieke omstandigheden en uitdagingen van de gemeente.

Waarin onderscheidt de aanpak van Lysias zich volgens jou?

Onze kracht ligt in de combinatie van scherpzinnigheid en betrokkenheid. Bij Lysias streven we niet naar een lijst met standaardoplossingen, maar naar een advies op maat. Onze samenwerking met Cebeon zorgt ervoor dat we hun diepgaande financiële analyses kunnen benutten. Maar we gaan verder: we analyseren niet alleen de cijfers, maar gaan ook in gesprek met de betrokkenen binnen de gemeente, van beleidsmakers tot uitvoerders. Zo brengen we niet alleen de financiële situatie in kaart, maar bieden we ook perspectief op de praktische impact van keuzes. Dit betekent dat we niet alleen over bezuinigingen praten, maar ook over slimme, haalbare oplossingen voor de lange termijn. Deze betrokken en open werkwijze helpt gemeenten om keuzes te maken die zowel financieel gezond als maatschappelijk verantwoord zijn.