Nederlandse steden doen nog weinig aan klimaatadaptatie terwijl meer dan de helft van de Nederlanders in stedelijk gebied woont. Klimaatverandering wordt steeds voelbaarder. Lysias Advies evalueerde in opdracht van Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de NKWK onderzoekslijn Klimaatbestendige Stad. Conclusie van de lerende evaluatie is dat de onderzoekslijn veel informatie heeft opgeleverd die de aankomende periode verder ontsloten en toegepast moet worden voor en door gemeenten. De evaluatie laat zien dat de ontwikkelde kennis wordt gewaardeerd maar nog niet aansluit op de vragen die spelen bij gemeenten.

Dit is niet alleen van belang voor het behoud van welvaart, maar ook voor de bescherming van de gezondheid en veiligheid. Sinds 2017 draagt de onderzoekslijn Klimaatbestendige Stad van het Nationaal Kennis- en innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK KBS) bij aan het beantwoorden van belangrijke vragen met betrekking tot dit onderwerp. Onze evaluatie heeft zich beperkt tot deze onderzoekslijn.

De evaluatie was gericht op collectieve meningsvormen door verschillende onderzoeksmethoden in te zetten (documentstudie, enquête, gesprekken en workshop). Uit de evaluatie blijkt dat het creëren van waardevolle kennis succesvol was, maar dat de praktische toepasbaarheid niet altijd lukt. Uit de evaluatie blijkt onder andere dat:

• 10 van de 15 onderzoeken bijdragen aan het creëren van bewustzijn op het gebied van klimaatadaptatie;
• Verschillende handreikingen en tools zijn bijvoorbeeld opgeleverd voor droogte en stedelijke waterkwaliteit;
• De respondenten geven aan dat de onderzoekslijn beperkt heeft bijgedragen aan een betere lokale aanpak van klimaatadaptatie;
• 16% van de gemeenten die de enquête hebben ingevuld geven aan dat de kennis concreet heeft bijgedragen aan een betere lokale aanpak van klimaatadaptatie.
• De ontwikkelende kennis door de onderzoekslijn is voornamelijk gebaseerd op generieke en landelijke gegevens en minder op lokale gegevens.
• De aansluiting op lokale vragen en toepasbaarheid kan verbeteren.
• Ongeveer 35% van de respondenten geeft aan dat de inhoud van de onderzoekslijn is afgestemd op de behoefte van zijn/ haar organisatie.

Samenvattend kunnen we concluderen dat de onderzoekslijn waardevol is voor klimaatadaptatie in steden, maar dat er beter aangesloten kan worden op vragen vanuit gemeenten. Uit ervaring in onze rol als adviseur in transitieprocessen weten we dat maatschappelijke transitie enkel mogelijk is als er voldoende kennis beschikbaar is. Ons advies is dat de focus in de aankomende jaren moet liggen op het ontsluiten van kennis door gemeenten. Voor de nabije toekomst is het van meerwaarde om een nieuw kennisprogramma in te richten, gericht op kennisoverdracht, vragen van lokale gebruikers en de lokale toepasbaarheid van ontwikkelde kennis.

We weten nog steeds niet genoeg over klimaatadaptie in steden en wat er op ons af gaat komen in de toekomst. Kennisontwikkeling rond klimaatadaptatie in steden blijft daarom belangrijk voor de maatschappelijke transitie.