Er is weer een hoop staatssteunnieuws te delen! In het voorjaar publiceerden we onze Lysias Whitepaper over Industriepolitiek en Staatssteun, gisteren werd in dat kader in Brussel het belangrijke rapport van Mario Draghi gepresenteerd. Dit rapport vormt vooral een diagnose om aan te geven wat er economisch en geopolitiek aan de hand is. Het rapport bevat eigenlijk geen nieuws, het vormt wel een goede basis om nu het gesprek in te zetten naar nieuw beleid. De alarmbel van Draghi is dat het helemaal niet goed gaat in Europa: we innoveren en investeren te weinig, onze industriepolitiek faalt. En zo krijgen we (ook) geen effectief energie- en klimaatbeleid van de grond. De economische fundering van Europa is verrot (aldus Draghi), hij noemt de situatie zelfs een existentiële uitdaging. Waar niet alleen onze portemonnee op het spel staat, maar ook onze waarden als vrijheid, veiligheid en gelijkwaardigheid. Het roer moet wat Draghi betreft radicaal om, we moeten echt miljarden gaan investeren.

Opvallend is dat Draghi met een grote boog om de Europese staatssteun spelregels en procedures heen loopt. Zijn constatering is (wel) dat China en de USA grote publieke budgetten besteden en Europa daarin achterblijft. Maar dat de staatssteun spelregels van de Europese Commissie grote steunmaatregelen simpelweg verbieden en vertragen, dat is een zelf-reflecterende boodschap waar Mario Draghi aan voorbij gaat. Het Draghi rapport stelt vooral een diagnose en kijkt nog weinig strategisch vooruit. De strategie voorwaarts, wat gaat dat kosten en wie gaat dat doen, dat laat Draghi over aan de nieuwe Europese Commissie onder leiding van Ursula von der Leyen. Die club wordt pas begin november geïnstalleerd en dan moeten een hoop stuurloze lidstaten (waaronder Nederland) op één lijn komen. Dat wordt nog een hele uitdaging (schat ik in) met nog een hele berg aan hobbels en complexiteiten uit staatssteunoptiek.

Vandaag oordeelde het Europese Hof van Justitie definitief dat Apple onterecht jarenlang nauwelijks vennootschapsbelasting in Ierland heeft betaald. Dat moet Apple dus nu alsnog doen, het Amerikaanse bedrijf moet nog even € 13 miljard aftikken aan de Ierse belastingdienst. Duizelingwekkende bedragen, dan zie je dat terugvordering op alle niveaus aan de orde is. En dat belooft ook nog wat voor de Nederlandse belastingdienst, die ook niet vies is van het binnenhalen van multinationals met fiscale prikkels.